TÜİK 2018 Ocak konut satış verilerini dün açıkladı.
Açıklanan verilere göre
Türkiye genelinde konut satışları 2018 Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,7 oranında artarak 97 bin 19 oldu.

Türkiye’de belli değerin üzerindeki konutlarda stok oluşuyor. Piyasanın önünün açılması için faizlerin düşmesi ve taze alım lazım. Türkiye’de konuta yabancı ilgisi var. Yabancıya toplu satış bir çözüm olabilir.

Yapı ruhsatlarında 2017’deki rekor artış, satışlardaki durgunluk “Konutta balon var mı?” tartışmasını başlattı. “Başlattı” dediğime bakmayın, aslında uzun bir süredir bu konuyu tartışıyoruz. Şöyle bir arşive baktım; geçen yıl bu zamanlar yine bu konuda yazıp çiziyormuşuz.

Oysa konut talebi konut kredi faizlerine çok duyarlı. Faizler aylık yüzde 1’in, hatta 0.80’in altına geldiğinde talep canlanıyor, yüzde 1’in üzerinde ise durgunlaşıyor. Mesela ocakta ipotekli satışlarda 2017 aynı ayına göre görülen yüzde 20.3’lük düşüş yüksek kredi faizi ve bankaların konut kredisi kullandırma isteksizliğinin bir sonucu.

Konut almak için geleceğe güven duymak gerekiyor. Bir politik ya da ekonomik şok durumunda ilk ertelenen talep konut oluyor. Türkiye ise son yıllarda “bol şok”lu bir dönem geçiriyor.

Ocakta ilk defa satılan konut sayısının 44.363 ile 2016 Ocak ile neredeyse aynı olması bu durumun bir yansıması değil mi? Oysa istikrarlı dönemlerde ilk el satışlar sürekli artış eğiliminde olurdu.

Konut almak için değer artış beklentisi olması lazım. Geçen yıl bina inşaat maliyetleri yüzde 20’nin üzerinde arttığı halde konut üreticileri bunu fiyata yansıtamadılar.

Ama Türkiye hala fiyat cazibesi sunan ucuz ülkeler arasında değil. Konut değerleri ve fiyat/kira oranları diğer ülkelere göre yüksek. OECD endekslerinde yer alan 35 ülke arasında reel konut fiyat endeksi sıralamasında bizden daha pahalı 10 ülke var.

Fiyat/kira oranında ise bizden daha yüksek olan 4 ülke bulunuyor. Yani konutlar nispeten pahalı, kira getirileri ise ödenen bedele göre düşük.

Türkiye’de özellikle belli bir değerin üzerindeki konutlarda stok oluşmaya başladı. Bu stok eritilmeden sektör nefes alamayacak gibi görünüyor.

..
EROL ÇELİK
Kentsel Danışman
Büyükçekmece